Framkvæmdastjóri Vistorku skrifar um leiðir til að ná Parísarmarkmiðunum

Guðmundur Haukur Sigurðsson, framkvæmdastjóri Vistorku, skrifar grein í Fréttablaðið í dag þar sem hann brýnir Íslendinga til dáða í loftslagsmálum og aðgerða í samræmi við markmiðin sem sett voru á loftslagsráðstefnunni í París í desember. Flugvélar verða áfram knúnar jarðefnaeldsneyti um sinn en til að draga úr áhrifum flugsamgangna á lofthjúpin fram til 2030 má binda koltvísýring sem losnar við flug með skógrækt.

Í grein sinni minnir Guðmundur á Parísar­sam­komu­lag­ið og þau fyrirheit sem þar voru gefin en einnig fyrirheit sem ýmis sveitarfélög, fyrirtæki, stofnanir og fleiri hafa gefið í kjölfarið um sömu efni. Hann biður um efndir og bendir líka á margvísleg ráð sem þegar eru fyrir hendi til að ná þessum markmiðum, fjölgun rafbíla, sorplokkun, endurnýjanlegt eldsneyti og skógrækt til að binda koltvísýringslosun vegna flugferða. Síðast­nefnda leiðin er auðveld á Íslandi enda nægt landrými til skógræktar og aðeins þarf að gróðursetja fáein tré fyrir hverja flugferð sem farin er.

Grein Guðmundar Hauks ber fyrirsögnina „Engar uppfinningar bara innleiðing!“ og hann spyr: „Hvað ætla þau að gera fyrir árið 2020 og hvað fyrir 2025 og 2030?“ Greinin er á þessa leið:

Jæja! Nú eru góðir sex mánuðir liðnir síðan fjöldi leiðtoga heimsins skrifaði undir Loftslagssamkomulagið í París. Umhverfisráðherra Íslands var þar á meðal.

Við undirritunina skuldbatt ríkisstjórn Íslands sig til að vinna að því að ná markmiðum samkomulagsins. Fyrstu aðgerðir hennar eru þegar farnar að líta dagsins ljós en nýlega var auglýst verkefnið „rafbílar – átak í innvið­uminnviðum“ þar sem veittir verða styrkir að upphæð allt að 201 milljón á næstu þremur árum. Styrkirnir geta hæst numið 50% af áætluðum kostnaði við verkefnið þannig að vonandi sjáum við yfir 400 milljóna króna uppbyggingu innviða fyrir rafbíla á næstu þremur árum.

Fleiri en ríkið hafa skuldbundið sig. 103 fyrirtæki skrifuðu undir svokallaða loftslagsyfirlýsingu FESTU og Reykjavíkurborgar. Stofnanir ríkisins, þessi 103 fyrirtæki, og vonandi miklu fleiri eru væntanlega þegar búin eða munu á næstunni setja fram og kynna markmið sín og aðgerðir.

Mörg félaganna á lista FESTA eru með starfsemi á Akureyri og ríkið rekur fjölmargar stofnanir á Akureyri, eins og skóla, heilbrigðisstofnanir, Vegagerðina og lögregluna. Öll þessi félög og stofnanir eru mikilvægir þátttakendur í markmiðum Akureyrarbæjar um að verða kolefnishlutlaust bæjarfélag á næstu árum.

Á undanförnum árum hefur bærinn farið í fjölmörg verkefni sem færir hann nær markmiði sínu, svo sem frítt í strætó og framleiðslu á moltu og metani. En hver ættu að vera næstu skref hjá bæjarfélaginu? Eigum við að feta í fótspor t.d. San Francisco, sem hefur bannað frauðplastsumbúðir, eða Noregs og Hollands, sem stefna á að frá og með árinu 2025 verði bannað að flytja þangað inn bíla sem brenna jarðefnaeldsneyti? Margir fleiri eru með alvöru aðgerðir í gangi, t.d. stefnir bandaríski sjóherinn á að búið verði að skipta 50% af notkun hans á jarðefnaeldsneyti út fyrir aðra orkugjafa árið 2020. Margar borgir í Evrópu ætla sér að banna alla bílaumferð í miðbæjum sínum. Ljubljana, höfuðborg Slóveníu, steig þetta skref fyrir nokkrum árum og hefur það gjörbreytt borginni og lífinu í miðbænum, sérstaklega hvað varðar hávaða og loftmengun. Borgin var m.a. vegna þessa valin „Green Capital 2016“. Sumir eru líka löngu búnir að gera eitthvað, eins og smábærinn Modbury á Englandi sem bannaði notkun á plastpokum fyrir tíu árum.

Eins og okkur hefur tekist vel upp hingað til, með mikilli þátttöku íbúa í flokkun á lífrænu sorpi og stóraukinni notkun á strætó, þá gildir það sama nú að allir þurfa að koma með og taka þátt. Sérstaklega þurfa fyrirtækin og aðilar eins og matvöruverslanir, matvælaframleiðendur, veitingahús, rútufyrirtæki, bílaleigur, hótel o.fl. að setja sér skýr markmið og skilgreina aðgerðir ef þetta á að verða að veruleika. Hvað ætla þau að gera fyrir árið 2020 og hvað fyrir 2025 og 2030?

Það þarf engar dýrar og flóknar aðgerðir enda er nú þegar búið að fjárfesta í framleiðslueiningunum (Molta, Orkey, Metan) og innviðunum (hleðslustöðvar, endurvinnslustöðvar, græna trektin, græna karfan). Þetta er allt komið upp, nú er bara einföld og ódýr innleiðing eftir:


●kaupa rafmagns- og/eða metanbíla (þegar bílar eru endurnýjaðir)

●bjóða starfsmönnum upp á samgöngustyrk eða aðgang að rafmagnshjóli

●flokka allt lífrænt sorp og skila í Moltu

●hirða alla notaða matarolíu og fituog skila í Orkey

●flokka allan úrgang eins og plast, pappa og málma

●kolefnisjafna flugferðir með skógrækt