Allvíðáttumikill skógur, skemmtileg blanda birkikjarrs og gróðursettra tegunda.

Allvíðáttumikill skógur, skemmtileg blanda birkikjarrs og gróðursettra tegunda.

Almennt um skóginn

Laugarvatnsskógur er einn af fyrstu skógum sem friðaðir voru fyrir beit hér á landi og er enn í umsjá Skógræktarinnar. Hann saman stendur af birkikjarri og gróðursettum lundum frá ýmsum tímum.

Staðsetning og aðgengi

Laugarvatnsskógur er í brekkunni fyrir ofan Laugarvatnsþorpið og teygir sig til vesturs fyrir ofan veginn um Lyngdalsheiði og til austurs inn fyrir tjaldsvæðið á Laugarvatni að landamerkjum Snorrastaða.

Aðstaða og afþreying

Stígar liggja um skóginn, m.a. frá tjaldmiðstöðinni á Laugarvatni sem er steinsnar frá ásamt sundlaug og ýmissi þjónustu. Aðstaða er fyrir fatlaða. Gönguleiðir liggja í nærliggjandi skóga og svæði. Í skóginum er nýr eldaskáli sem er þjónustuhús með snyrtingum og grillaðstöðu. Skálinn er fyrsta byggingin af þessum toga sem reist er eftir verðlaunatillögu úr samkeppni um áningarstaði í þjóðskógunum sem haldin var 2013. Hönnuðir mannvirkisins eru Hornsteinar arkitektar. Þegar eldaskálinn var vígður í Laugarvatnsskógi 11. maí 2018 var haldin hátíð í tilefni aldarafmælis fullveldis og gróðursett 100 tré í fullveldislund í skóginum. Skólarnir á Laugarvatni, frá leikskóla upp í framhaldsskóla, tóku þátt í hátíðinni ásamt sveitarfélaginu Bláskógabyggð og nemendur gróðursettu trén.

Saga skógarins

Skógurinn var friðaður á fyrstu árum skógræktar hér á landi. Ekki er ljóst nákvæmlega hvaða ár fyrsta girðingin var sett upp, en í skýrslu Agners Kofoed-Hansens skógræktarstjóra er tekið fram að fyrir 1912 hafi 3,3 ha verið girtir af og var sú girðing stækkuð í 75 ha árið 1914. Upphaflega voru á svæðinu illa farnar kjarrleifar, 1-2 m á hæð, og var svæðið friðað til að bjarga þeim frá eyðingu. Skógarnir í landi Laugarvatns eru hluti af skógarbelti sem nær frá Laugarvatni í vestri og alla leið inn í Haukadal. Telst þetta vera með stærsta samfellda birkikjarri landsins. Birkið breiddist hægt út í fyrstu en smám saman jókst útbreiðsla þess og nú er stærstur hluti Laugarvatnslands skógi vaxinn. 

Trjárækt í skóginum

Laugarvatnsskógur er blanda af birkikjarri og ýmsum gróðursettum tegundum. Er reyniviður áberandi víða um svæðið en Laugarvatnsskógur var einn af fáum vaxtarstöðum reyniviðar á Íslandi samkvæmt skýrslu Einars Helgasonar frá 1899. Eftir 1950 voru enn stór skóglaus svæði innan girðingarinnar og var þá hafist handa við að gróðursetja í þau, einkum þar sem birki var farið að mynda skjól. Var því haldið áfram næstu áratugina en aldrei mikið í einu. Síðast var gróðursett í Laugarvatnsskóg 1992. Laugarvatnsskógur segir á sinn hátt skógræktar- og skógverndarsögu Íslendinga.

Annað áhugavert í skóginum

Í skóginum eru tóftir a.m.k. 14 bygginga frá liðnum öldum. Flest eru þau beitarhús, til marks um að fé var haldið til vetrarbeitar í kjarrinu fyrr á öldum.