Einir

Juniperus communis

Einir er stöku sinnum uppréttur og getur mest náð um tveggja metra hæð hérlendis. Einir hefur veriðað breiðast út á Þórsmörk hin síðari ár og ekki óalgengt að sjá uppréttan eini þar. Slíkur einir sést líka í Fnjóskadal og víðar á Norðausturlandi. Ljósmynd: Þorsteinn Kristinsson

Beinvaxinn einir innan um sóleyjar, blágresi og annan gróður í birkiskógi á Þórsmörk. Ljósmynd: Þorsteinn Kristinsson

Hér stendur Hreinn Óskarsson við myndarlegan einirunna sem er mun reistari en oftast sjást hérlendis. Ljósmynd: Þorsteinn Kristinsson

Ekki er að sjá að snjóþyngsli haldi þessum eini niðri og neyði hann til að vaxa með jörðinni. Hvort það er aldarlöng beitarfriðun eða eitthvað annað sem gerir að hann vex nú upp í loft er annað mál. Ljósmynd: Þorsteinn Kristinsson sem veldur er ekki gott að segja. Ljósmynd: Þorsteinn Kristinsson

Einir í birkiskógi á Þórsmörk. / Common juniper in a native birch forest. Ljósmynd/Photo: Hreinn Óskarsson

Stofn gamals einis á Hólasandi. Vöxturinn er mjög hægur svo sverleiki stofnsins segir ekki mikið um aldurinn. Ljósmynd: Pétur Halldórsson

Elsta tré sem fundist hefur á Íslandi er einir sem vex á Hólasandi norðan Mývatnssveitar. Taldir voru um 250 árhringir í sýni sem tekið var af trénu en það gæti verið allt að 280 ára gamalt að mati sérfræðinga. Ljósmynd: Pétur Halldórsson

Einirinn á Hólasandi hefur lifað af þá gróðureyðingu sem þar olli því að mestallur gróður eyddist á 19. öld og í byrjum þeirrar tuttugustu. Sums staðar er lítinn annan gróður að sjá þar sem einirinn vex en lúpína, birki, lerki og fleiri plöntutegundir eru smám saman að klæða sandinn að nýju. Ljósmynd: Pétur Halldórsson

Fræplanta einis á Hólasandi. / A juniper seedling in Hólasandur land reclamation area. Ljósmynd/Photo: Pétur Halldórsson

Forvitnilegt væri að vita hversu marga árhringi væri hægt að telja í þessum gamla einistofni. / One wonders how many tree rings are inside this old juniper stem. Ljósmynd/Photo: Pétur Halldórsson

Kvenplanta einis með nýjum og ársgömlum berkönglum, svokölluðum einiberjum. Ljósmynd: Pétur Halldórsson

Einir myndar sérkennilegar þúfur í auðninni á Hólasandi. Ljósmynd: Pétur Halldórsson

Einirinn þrífst þrátt fyrir harðneskjulegar aðstæður á Hólasandi þar sem snjóþungi, kuldi og stórviðri herjar á hann. Ljósmynd: Pétur Halldórsson

Ólafur Eggertsson (fyrir miðju) ásamt samstarfsfólki við rannsóknir á Hólasandi / PhD Ólafur Eggertsson (in the middle) with colleagues doing fieldwork in Hólasandur. Ljósmynd / Photo: NN

Hæð: Láxvaxinn runni en getur orðið allt að 2 m á hæð

Vaxtarlag: Yfirleitt smávaxinn og skriðull

Landshluti: Vex hér og hvar um allt land

Sérkröfur: Engar

Styrkleikar: Harðger og langlífur

Veikleikar: Lítill vöxtur

Athugasemdir: Tvær deilitegundir einis vaxa hérlendis, J. communis spp. communis og J. communis spp. nana. Sú fyrri er uppréttari og aðallega að finna um norðanvert landið. Berkönglarnir eru nýttir sem krydd í mat og sterka áfenga drykki. Elsta tré sem fundist hefur á Íslandi er einir á Hólasandi sem talinn er vera allt að 280 ára gamall.