„Vöxturinn með ólíkindum“

Johan Holst við grisjun 25 ára lerkiskógar í Gunnfríðarstaðaskógi á Bakásum í Austur-Húnavatnssýslu.

Fyrsti viðarfarmurinn úr Húnavatnssýslum sendur til Elkem

Mikill vöxtur er í skóginum á Gunnfríðar­stöðum í Austur-Húnavatnssýslu og nú er verið að grisja 25 ára lerkiskóg sem gefa mun boli í fyrsta iðnviðarfarminn sem sendur verður járnblendiverksmiðjunni á Grundartanga. Hluti efnisins nýtist sem flettiefni.

Kvikmyndagerðarmaðurinn og skógræktar­ráðgjafinn Hlynur Gauti Sigurðsson var á ferð í Gunnfríðarstöðum á Bakásum í Langadal í byrjun mánaðarins og hitti þar starfsbróður sinn, Johan Holst, sem var við grisjun í skóginum ásamt Helga Sigurðs­syni. Eins og Johan segir í myndbandinu hefur þetta land breyst úr berangri í skóg á aldarfjórðungi.

Reiturinn á Gunnfríðarstöðum sem Johan og Helgi eru að grisja er lerkireitur, rúmir tveir hektarar að stærð. Hann hefur orðið fyrir áföllum og lerkið ber þess merki, mörg trén margstofna og kræklótt, en þó segir Johan ótrúlegt hvað út úr skóginum fæst og vöxturinn með ólíkindum. Þarna er frjósamt land og skógræktarskilyrði góð. Reiturinn er í eigu Skógræktarfélags Austur-Húnvetninga.

Árið 1961 fékk félagið jörðina Gunnfríðar­staði á Bakásum að gjöf og hóf gróður­setningu strax árið eftir. Jörðin hafði þá verið í eyði í allmörg ár. Gefendurnir voru hjónin Helga Jónsdóttir og Steingrímur Davíðsson.

Fyrstu fjögur árin voru gróðursettar um 74 þúsund trjáplöntur en ekkert var sett niður árið 1966 vegna baráttu við grasið. Fram að árinu 2000 voru gróðursettar um 200 þúsund trjáplöntur sem í dag mynda rúm­lega 70 ha myndarlegan skóg.

Frá árinu 2000 hefur fyrst og fremst verið plantað í Landgræðsluskógaverkefninu sem er á efri hluta jarðarinnar og hafa verið settar niður tæpar 100 þúsund plöntur eða samanlagt um 300.000 plöntur á 50 árum. Mest hefur verið sett niður af lerki, birki og stafafuru.

Lerkið gefur nú iðnvið og er stefnt að því að senda einn timburbíl til Grundartanga þegar grisjuninni lýkur. Sumir bol­irnir eru ótrúlega sverir miðað við aldur trjánna, segir Johan. Efni sem er flettingarhæft verður unnið að Silfra­stöðum þar sem þau skógarbændurnir og skógfræðingarnir, Johan Holst og Hrefna Jóhannesdóttir, eru að koma sér upp viðarvinnslu. Meðal annars er hugmynd að nýta það til klæðningar á hús í Gunnfríðarstaðaskógi.

Gunnfríðarstaðaskógur - myndband

• Nánar um Gunnfríðarstaðaskóg á Skógargátt Skógræktarfélags Íslands