Útivistarparadís ekki alllangt frá þéttbýlasta horni landsins.

Almennt um skóginn

Jafnaskarðsskógur er eitt best varðveitta útivistarleyndarmál landsins, innan við klukkustundar akstur frá höfuðborginni. Skemmtilegur göngustígur með góðu útsýni liggur um skóginn, þar sem m.a. sést vel yfir hið fallega Hreðavatn. Svæðið er kjörinn staður til að eyða deginum með fjölskyldunni.

Staðsetning og aðgengi

Til að komast í skógana er beygt til versturs af þjóðvegi 1 í Grábrókarhrauni, skammt sunnan við Bifröst. Jafnaskarðsskógur er í brekkunni suðvestan við Hreðavatn. Ekið er fram hjá Hreðavatnsbænum, þar sem yngri skógur er að vaxa upp. Ekið er suður með vesturströnd Hreðavatns, fram hjá nokkrum sumarbústöðum, áður en komið er að merktu bílastæði í skóginum. Vegurinn er fær öllum bílum.

Aðstaða og afþreying

Um 1995 var lagður göngustígur um Jafnaskarðsskóg. Hann liggur um hávaxinn skóg og kjarrivaxnar hlíðar, með fram fossóttum giljum og upp á hæðir þar sem opnast stórkostlegt útsýni í allar áttir. Göngustígurinn í Jafnaskarðsskógi er einn sá besti á landinu, með hæfilegri blöndu af léttum og nokkuð bröttum köflum. Rúma klukkustund tekur frískt fólk að ganga hann allan.

Saga jarðarinnar

Skógræktin keypti jörðina Jafnaskarð árið 1939. Fjórum árum seinna var jörðin seld aftur en 150 hekturum skóglendis haldið eftir. Sama ár, 1943, var bátur keyptur svo hægt væri að komast yfir Hreðavatn með girðingarefni að skóginum. Upphaflega voru þar lágvaxnar kjarrleifar og var landið keypt til að friða þær, auk þess sem hugmyndir voru uppi um að Jafnaskarð yrði aðsetur skógarvarðarins á Vesturlandi en aldrei varð úr því. Skógarvörðurinn hafði aðsetur á Hreðavatni um tíma en starfstöð hans er nú í Hvammi Skorradal.

Trjárækt í skóginum

Þar sem land í Jafnaskarðsskógi var ágætlega gróið var sjálfsáning birkisins hæg þrátt fyrir friðun. Þegar gróðursetning innfluttra trjátegunda hófst að ráði um 1950 var Jafnaskarðsskógur enn mjög gisinn og því var talsvert gróðursett þar. Mest var gróðursett af rauðgreni og skógarfuru og nokkuð af sitkagreni og stafafuru. Skógarfuran drapst að miklu leyti vegna furulúsar og er því lítið af henni eftir. Rauðgrenið óx fremur hægt framan af en er nú komið í góðan vöxt. Sitkagrenið hefur vaxið best enda voru betri svæði valin fyrir gróðursetningu þess auk þess sem sitkagreni er hraðvaxnari tegund að upplagi. Með tímanum hefur birkikjarrið einnig breiðst út og þekur það nú stærstan hluta svæðisins.

Annað áhugavert á svæðinu

Hreðavatn er nokkuð stórt stöðuvatn við skóginn, eða 1,14 m2 og dýpst um 20 m. Veiðileyfi fást að vatninu en í því er smávaxin bleikja og urriði.

Fyrir ofan og innan Hreðavatnsbæinn má finna gamlar surtarbrandsnámur. Þar má einnig finna plöntusteingervinga frá hlýviðrisskeiðum tertíertíma.

Vestan vatnsins sunnan til ganga skógivaxnir ásar þverskornir grasivöxnum geilum, og eru í þeim miklar brekkur vaxnar fjölbreyttum gróðri. Þarna kemur Kiðáin niður í Hreðavatnið í snotru gljúfri og verða æðimiklar grundir við vatnið.

Steinsnar frá skóginum er Bifröst með háskólasetur og hótel, einnig gjallgígurinn Grábrók og Norðurá með marga fallega staði að skoða, Fossinn Glanna, Paradísarlaut og fleira. Af hæðum og ásum ofan skógarins er stórbrotið útsýni til Eiríksjökuls, Langjökuls og Oks. Suður og vestur frá Okinu sjást meðal annars Fanntófell, Skjaldbreið, Botnssúlur og svo Skarðsheiði. Einnig má ganga á Vikrafell. Þaðan blasir Baula við, Tvídægra, Arnarvatnsheiði, Hofsjökull, Eiríksjökull og önnur fjöll í þá átt en til vesturs sér á Langavatn og yfir Langavatnsdal.